Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης έχει καθιερωθεί από πολλών ετών ως ένα βήμα κατάλληλο για ανακοινώσεις απολογιστικού και εξαγγελτικού χαρακτήρα από τον εκάστοτε πρωθυπουργό και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, παρέχοντας με τον τρόπο αυτό ένα πρόσφορο μέτρο αξιολόγησης και σύγκρισης προσωπικοτήτων και πολιτικών δράσεων υπό μορφήν ενός ετήσιου ‘’τεστ’’, ευρείας δημοσιότητας.
Βέβαια οι ομιλίες και οι συνεντεύξεις των πολιτικών ταγών μας παραδοσιακά πλέον εμπεριέχουν παροχές και ‘’ταξίματα’’ που ομοιάζουν περισσότερο με πρωτοχρονιάτικους μποναμάδες από γενναιόδωρους Αϊ Βασίληδες. Όπως και αν έχει το πράγμα, οι συγκρίσεις γίνονται αυτόματα και τα συμπεράσματα, λιγότερο ή περισσότερο ασφαλή, ακολουθούν.
Το πρωθυπουργικό πακέτο φέτος περιελάμβανε ευρύ φάσμα ενισχύσεων, από επιδοτήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος, του επιδόματος θέρμανσης και 50.000 πρόσθετων θέσεων εργασίας, μέχρι διπλασιασμού του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος στους δικαιούχους τον μήνα Δεκέμβριο, τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων κατά δύο εισέτι ποσοστιαίες μονάδες (από 24% σε 22%) και τη μείωση του ποσοστού επιστροφής των επιστρεπτέων προκαταβολών. Καλά και άγια όλα αυτά, αρκεί να μη συμβάλουν στην ενίσχυση και διαιώνιση στα μάτια των πολιτών της εικόνας του κράτους ως μίας τροφού – γκουβερνάντας, υπεύθυνης κατά πάντα και διά πάντα από του λίκνου μέχρι του τάφου.
Ο κ. Τσίπρας από την πλευρά του μίλησε για μία ‘’νέα αρχή’’ και όχι για ‘’δεύτερη φορά Αριστερά’’. Σωστά, κατά τη γνώμη μου, εφόσον οι μνήμες από την ‘’πρώτη φορά Αριστερά’’ είναι ακόμη νωπές και αποκρουστικές, ειδικά για τη μεσαία τάξη. Η τελευταία ευλόγως αποτελεί ήδη βασικό πολιτικό στόχο του ΣΥΡΙΖΑ, αναγκαίο για την δημοσκοπική του ανάταξη. Περιλαμβάνονται σε αυτήν όχι μόνον οι λεγόμενοι ‘’μικρομεσαίοι’’ αλλά και οι αμιγώς ‘’μεσαίοι’’. Εξοβελίζονται σταθερά οι ‘’μεγαλομεσαίοι’’ και οι τρισκατάρατοι ‘’μεγάλοι’’, όπως θεωρούνται οι έχοντες περιουσία από 300.000 – 800.000 ευρώ (ή μεγαλύτερη), οι οποίοι, βεβαίως, κατά την συριζαϊκή αντίληψη, δεν είναι άξιοι να τύχουν φορολογικής απαλλαγής για ενδεχόμενες γονικές παροχές. Κατά τα λοιπά, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πλειοδότησε, όπως πάντα, σε αυξήσεις κατώτατων μισθών, κουρέματα φορολογικών υποχρεώσεων, προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων, κατάργηση σειράς νόμων και μέτρων κλπ. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις ‘’πληγές που αφήνει η καταστροφική διακυβέρνηση Μητσοτάκη’’, τον οποίο προκάλεσε να προχωρήσει σε εκλογές ‘’αν το τολμά’’ (χωρίς, πάντως, να τις ζητήσει ο ίδιος). Και όλα αυτά σε ένα σκηνικό που θύμιζε έντονα το πάλαι ποτέ ‘’ενωμένο και δυνατό’’ ΠΑΣΟΚ. Μέχρι και το φόντο πράσινο ήταν… Μόνο το κοριτσάκι της αφίσας που υποσχόταν ‘’ακόμη καλύτερες μέρες’’ έλειπε…
Η σύγκριση προσωπικοτήτων, απολογισμών και ποιότητας προγραμματικού λόγου είναι καταλυτική εις βάρος της αυτοαποκαλούμενης ‘’προοδευτικής συμμαχίας’’ και του αρχηγού της. Από τη μία πλευρά εμφανίσθηκε ένας πολιτικός με συγκροτημένη σκέψη και εντυπωσιακή γνώση των θεμάτων και από την άλλη ο βασικός πολιτικός αντίπαλός του, καταφανώς αγχωμένος να αποδείξει ότι είναι έτοιμος για μία νέα αρχή, χρησιμοποιώντας όμως αποκλειστικά παλαιά και φθαρμένα μέσα: καταγγελτικό λόγο άνευ διακρίσεων, πλειοδοσία παροχών, οξείες προσωπικές επιθέσεις.
Απουσιάζει πλήρως, ως φαίνεται, από το σκεπτικό του κ. Τσίπρα η έννοια και σημασία της εμπιστοσύνης. Η απλή αυτή λέξη δημιουργείται μέσα σε μία κοινότητα ως αποτέλεσμα σταθερής, έντιμης και συνεργάσιμης συμπεριφοράς που, με πολύ απλά λόγια, καθορίζει τι μπορεί να περιμένει κανείς από άλλους ανθρώπους – συναλλασσόμενους, προϊσταμένους, υφισταμένους, συμπολίτες, πολιτικούς. Η προβλεψιμότητα αυτή στηρίζεται, πρώτον, σε αξίες, όπως είναι η ακεραιότητα, η εντιμότητα και η συνέπεια, δεύτερον, στις ικανότητες, γνώσεις, εμπειρία, τρίτον, στα κίνητρα λόγων και πράξεων και, τέταρτον, στα καλά αποτελέσματα του παρελθόντος, το θετικό track record. Σε επίπεδο ατομικό, εταιρικό ή πολιτικό η ύπαρξη εμπιστοσύνης λειτουργεί θετικά, ως οιονεί μέρισμα ενώ η έλλειψή της λειτουργεί αρνητικά, ως οιονεί φόρος. Ο Πήτερ Ντράκερ, μάλιστα, έχει πει ότι ‘’οι οργανισμοί δεν κτίζονται πλέον πάνω στην ισχύ, αλλά πάνω στην εμπιστοσύνη.’’
Οι περισσότεροι από τους παραπάνω συστατικούς παράγοντες της εμπιστοσύνης και ιδίως ο τελευταίος, το track record, λειτουργούν συγκριτικά σε βάρος του κ. Τσίπρα. Με δεδομένη την αναξιοπιστία του αρχηγού του δεν είναι παράξενο ότι, παρά τις όποιες αστοχίες της κυβέρνησης, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να ανακάμψει δημοσκοπικά, όπως επιβεβαιώνουν και οι πρώτες έρευνες μετά το τεστ της Θεσσαλονίκης.