Μεγάλη μείωση κατά 2,7 δισ. ευρώ σημείωσε το έλλειμμα του ισοζυγίου συναλλαγών στο δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου, ως αποτέλεσμα των αυξημένων τουριστικών εισπράξεων, των εξαγωγών και των επενδύσεων.
Αναλυτικότερα, οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 34,0% και 13,5% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα και οι εισαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 32,1% σε τρέχουσες τιμές και 10,9% σε σταθερές τιμές. Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν σχεδόν με τον ίδιο ρυθμό (25,7% και 25,6%, αντίστοιχα), ενώ σε σταθερές αυξήθηκαν κατά 20,0% και 23,0% αντίστοιχα.
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται πρωτίστως στη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών, η οποία όμως αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 93,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 142,0% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020, αντιπροσωπεύοντας το 46% και το 58% των αντίστοιχων επιπέδων του 2019. Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές παρουσίασαν μείωση κατά 9,7%.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος την αντίστοιχη περίοδο του 2020, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης.
Τον Οκτώβριο του 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά 45 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 και διαμορφώθηκε σε 781 εκατ. ευρώ. Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν
μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 44,6% και 6,9% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα και οι εισαγωγές κατά 50,2% και 12,2% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 25,4% και 15,3% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά 28,5% και 21,7% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές αντίστοιχα.
To πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών υπερδιπλασιάστηκε, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης κυρίως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 124,5% και 159,8% αντίστοιχα). Ειδικότερα, οι εισπράξεις και οι αφίξεις διαμορφώθηκαν στο 98,4% και το 77,3% εκείνων του Οκτωβρίου του 2019 αντίστοιχα.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών αυξήθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του πλεονάσματος των θαλάσσιων μεταφορών. Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε αύξηση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, λόγω της αύξησης των πληρωμών της γενικής κυβέρνησης.
Τον Οκτώβριο του 2021, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε έλλειμμα, έναντι πλεονάσματος τον αντίστοιχο μήνα του 2020, και διαμορφώθηκε σε 104 εκατ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων κατέγραψε αύξηση κατά 1,3 δισεκ. ευρώ σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 3,1 δισεκ. ευρώ.
Επιπλέον, τον Οκτώβριο του 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) αυξήθηκε σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 884 εκατ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων περιορίστηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, από 7,3 δισεκ. ευρώ σε 3,3 δισεκ. ευρώ.
Τον Οκτώβριο του 2021, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση κατά 24 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού παρουσίασαν αύξηση κατά 224 εκατ. ευρώ, που περιλαμβάνει και την ολοκλήρωση της εξαγοράς επιπλέον 16% των μετοχών της ΟΛΠ Α.Ε. από την COSCO SHIPPING (Hong Kong) Co., Limited.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 268 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού, που αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση (κατά 207 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές επιχειρήσεων μη κατοίκων. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 221 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, κυρίως λόγω της στατιστικής προσαρμογής (446 εκατ. ευρώ) που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων και της αύξησης των τοποθετήσεων των κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 307 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των υποχρεώσεων τους οφείλεται στην αύξηση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2021, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 860 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 4,0 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 16,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού και στην αύξηση κατά 1,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές στο εξωτερικό. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 2,7 δισεκ. ευρώ και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 1,3 δισεκ. ευρώ.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στην αύξηση κατά 2,5 δισεκ. ευρώ των δανείων που έχουν χορηγηθεί σε μη κατοίκους και στη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση χαρτονομισμάτων κατά 3 δισεκ. ευρώ, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 1,3 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό.
Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 12,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET). Στο τέλος Οκτωβρίου του 2021, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,3 δισεκ. ευρώ.
