Με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων για την κατάρτιση ενός Σχεδίου Δράσης για τις Υπηρεσίες Πρώιμης Παιδικής Παρέμβασης στη χώρα μας, συναντήθηκαν για μπρώτη φορά όλοι μαζί εκπρόσωποι των υπουργείων Εργασίας, Παιδείας, Υγείας και Εσωτερικών, καθώς και πάνω από 30 ακαδημαϊκοί, μέλη της ιατρικής κοινότητας, φορείς του χώρου της αναπηρίας, εκπρόσωποι του Συνηγόρου του Παιδιού και του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού.
Όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Εργασίας, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο γεννιούνται στην Ελλάδα περίπου 750 παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ) και περίπου 700 παιδιά με αναπηρία. Επομένως, κάθε χρόνο, περίπου 8.700 παιδιά, ηλικίας 0 έως 6 ετών, και οι οικογένειές τους καλούνται να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες που δημιουργούνται από την αναπηρία και τις αναπτυξιακές διαταραχές. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου στις ηλικίες 0 έως 6 ετών είναι έντονη, συνεπώς, η κατάλληλη παρέμβαση παίζει καταλυτικό ρόλο στην ενδυνάμωση υπαρχουσών δεξιοτήτων αλλά και στην ελαχιστοποίηση μελλοντικών περιορισμών.
Η σημασία της πρώιμης παρέμβασης
Η Πρώιμη Παρέμβαση συμβάλλει ουσιαστικά σε αυτόν τον σκοπό, καθώς ενισχύει την λειτουργικότητα των παιδιών ηλικίας 0 έως 6 ετών, με αναπηρία, αλλά και παιδιών που εμφανίζουν αναπτυξιακές διαταραχές, όπως ο αυτισμός. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο και τις καινοτόμες δράσεις που αυτό προτείνει, παράλληλα με τις θεραπείες που λαμβάνει το παιδί, σύμφωνα με εξατομικευμένο πλάνο για τις ανάγκες του, και η ίδια η οικογένειά του λαμβάνει την απαραίτητη συμβουλευτική υποστήριξη και καθοδήγηση, με σκοπό την μέγιστη δυνατή ενδυνάμωση αυτής και του παιδιού. Οι υπηρεσίες παρέχονται στο φυσικό περιβάλλον του παιδιού (δηλαδή, το σπίτι, την παιδική χαρά, το σπίτι των παππούδων κ.ά.) ενδεικτικά, από παιδιάτρους, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές και εκπαιδευτές κινητικότητας κ.ά.
Οι καλές πρακτικές σε άλλες χώρες
Οι συζητήσεις που πραγματοποιηθήκαν στο υπουργείο Εργασίας, επικεντρώθηκαν στις καλές πρακτικές που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, στους υφιστάμενους μηχανισμούς παροχής υποστήριξης αλλά και στις απαραίτητες προϋποθέσεις για την δημιουργία του κατάλληλου μοντέλου Πρώιμης Παρέμβασης στην Ελλάδα, το οποίο θα έχει επίκεντρο το παιδί αλλά και την οικογένειά του. Το Σχέδιο Δράσης, εκπονείται στο πλαίσιο του έργου τεχνικής βοήθειας που είχε αιτηθεί το υπουργείο Εργασίας το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση από το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης και υλοποιείται από τον ευρωπαϊκό οργανισμό EASPD – European Association of Service Providers for Persons with Disabilities, σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DGREFORM).
Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου, δήλωσε: «Εφαρμόζουμε για πρώτη φορά στη χώρα μας ένα ολιστικό πρόγραμμα υπηρεσιών πρώιμης παρέμβασης για παιδιά έως 6 ετών αλλά και για τις οικογένειές τους. Ως Πολιτεία, αναγνωρίζουμε ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού είναι κρίσιμα για την ανάπτυξή του, γι’ αυτό και διασφαλίζουμε ότι κάθε παιδί θα μπορέσει να αναπτύξει στο μέγιστο βαθμό τις δεξιότητές του. Είναι η πρώτη φορά που Πολιτεία και αρμόδιοι φορείς καθίσαμε στο ίδιο τραπέζι γι’ αυτόν το σκοπό. Γιατί η παροχή κατάλληλων υπηρεσιών στα πρώτα αναπτυξιακά στάδια της ζωής κάθε παιδιού, αποτελεί ζωτικής σημασίας μηχανισμό για την ανάπτυξη του και την ομαλή κοινωνική ενσωμάτωση αυτού και της οικογένειάς του. Συγχρόνως και παράλληλα με την τεχνική βοήθεια που λαμβάνουμε, ενεργοποιούμε και πιλοτικό πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης με πόρους ύψους 35 εκατ. που εξασφαλίσαμε από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ήδη θεσμοθετήσαμε το νομοθετικό πλαίσιο του προγράμματος και προχωρούμε άμεσα στην εξειδίκευση των δράσεων για την υλοποίηση του. Σκοπός μας η δημιουργία υπηρεσιών που πληρούν τις προϋποθέσεις για αποτελεσματική πρώιμη παρέμβαση με τα μέγιστα δυνατά οφέλη τόσο για τα ίδια τα παιδιά όσο και για τις οικογένειές τους».