Ο πόλεμος της Ουκρανίας και οι πολυεπίπεδες συνέπειες και προεκτάσεις του, έχουν αναδείξει με τρόπο εμφατικό τη σπουδαιότητα προετοιμασίας στα θέματα που αφορούν την εθνική ασφάλεια.
Τα παραδείγματα, αλλά και διδάγματα, αντλούνται τόσο από τους άμεσα εμπλεκόμενους και τον βαθμό ετοιμότητάς τους, όσο και τις συμμαχίες, που πρέπει να διαχειριστούν ακόμα και τα ετερόκλητα συμφέροντα και ανησυχίες τους. Σε κάθε περίπτωση επιβεβαιώνεται πως η ολιστική και αποτελεσματική προσέγγιση σε θέματα ασφάλειας, δεν μπορεί να εξαντλείται στη δυνατότητα και τα μέσα αντιμετώπισης του άμεσου εχθρού, στα πεδία των μαχών.
Προϋποθέτει ανάλυση πεδίου και πλαισίου, αξιολόγηση ενδιαφερομένων παραγόντων και προετοιμασία για τη διασφάλιση αποθεμάτων, που θα δώσουν ορίζοντα αντοχών και προστασίας της κοινωνικής συνοχής και του άμαχου πληθυσμού.
Εντυπωσιακές στη θεματική της προετοιμασίας, αλλά και της ικανότητας αντίδρασης και εξεύρεσης λύσεων, είναι οι επιδόσεις της Ουκρανίας.
Πέρα από τις επιδόσεις στα θέατρα των σφοδρών συγκρούσεων, οι Ουκρανικές αρχές, τόσο σε επίπεδο στρατιωτικό όσο και κεντρικής κυβέρνησης, αλλά και τοπικής αυτοδιοίκησης, αποδεικνύουν, ότι είχαν ‘μελετήσει’ τον αντίπαλό τους, όπως και τις προτεραιότητες για την κάλυψη των δικών τους αναγκών.
Στο πλαίσιο της εντυπωσιακής όπως αποδεικνύεται προετοιμασίας τους, είχαν εστιάσει κατά βάση στον βέλτιστο τρόπο διαφύλαξης και εξαγωγής της σοδειάς τους, εις ότι ιδίως αφορά τα δημητριακά, καθώς και στα μέσα συντήρησης και επιδιόρθωσης του δικτύου μεταφοράς ενέργειας και ηλεκτρισμού, αλλά και αναζήτησης και χρησιμοποίησης εναλλακτικών μέσων για την παραγωγή ενέργειας.
Τα αποτελέσματα της συστηματικής και αθόρυβης προεργασίας των Ουκρανών, φάνηκαν και φαίνονται εκ του γεγονότος, ότι σε πρώτο χρόνο και με τη συνδρομή των Δυτικών εταίρων, κατάφεραν να πολλαπλασιάσουν τις χερσαίες οδούς και μέσα μεταφοράς και εξαγωγής των σιτηρών τους, όπως και διοχέτευσής τους, μέσω θαλασσιών οδών, από τη στιγμή που επιτεύχθηκε συμφωνία με τους Ρώσους, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Πήραν με τον τρόπο αυτό πολύτιμες ανάσες εσόδων και συντήρησαν τον ρόλο τους, ως επισιτιστικής πηγής για χειμαζόμενες από την πείνα χώρες της υφηλίου.
Στον τομέα των ενεργειακών υποδομών, έχουν καταφέρει, παρά το αδιάκοπο σφυροκόπημα των υποδομών τους, σε άμεσο κατά βάση χρόνο να αποκαθιστούν τις βλάβες και να υλοποιούν ακόμα και αυτοσχέδιες λύσεις, που εν πολλοίς είναι αποτέλεσμα της ευρυματικότητας, των αντανακλαστικών και των ικανοτήτων των στελεχών τους.
Πέρα όμως από τις προσωπικές επιδόσεις και τον ζήλο των τεχνικών τους, η επιτυχία τους εδράζεται και στο γεγονός, ότι είχαν προνοήσει να σωρεύσουν μεγάλα αποθέματα σε αναγκαία υλικά, για την επιδιόρθωση και τη συντήρηση του ενεργειακού δικτύου τους.
Απέδειξαν στην πράξη, ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή προάσπιση της εθνικής ασφάλειας, είναι η κάλυψη των αναγκών του κοινωνικού συνόλου και η λειτουργικότητα των υποδομών για τη διεξαγωγή του αγώνα.
Κατάφεραν να ‘διαβάσουν΄ τον αντίπαλό τους, να εντοπίσουν τις αδυναμίες τους και να αναζητήσουν, τα μέσα, που θα τους εξασφαλίσουν τις αναγκαίες αντοχές και θα τους επιτρέψουν να ‘αγοράσουν’ χρόνο, σε μια αναμέτρηση με τον εχθρό και την ανθεκτικότητά τους.
Είναι μια άσκηση διαρκείας. Όπως και η ευθύνη να μελετηθεί και να θωρακισθεί η εθνική ασφάλεια, έναντι όλων των παραμέτρων υπονόμευσής της. Μας αφορά όλους.
*Ο Πολύκαρπος Αδαμίδης είναι δικηγόρος, αναπληρωτής Καθηγητής Κοινοτικού Δικαίου, Διεθνών Σχέσεων και Προμηθειών στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων