Τελευταία, διάφοροι συγγραφείς, ανταγωνίζονται στην άσκηση κριτικής κατά του Ελ. Κ. Βενιζέλου. Σ’ αντίλογο α ν α γ κ α ί ο είναι ό,τι ακολουθεί.
α. Με την λήξη των βαλκανικών πολέμων υπογράφτηκε η Συνθήκη του Βουκουρεστίου την 30.8.1913. Έτσι η Ελλάς διπλασίασε, σχεδόν, την έκτασή της από 64.786 σε 108.600 τετρ. χιλιόμετρα. Συνάμα διπλασίασε, σχεδόν, και τον πληθυσμό της από 2.666.000 σε 4.718.221 κατοίκους.
β. Αναφορικά ήδη προς τον Εθνικό Διχασμό: Στην από 24/04/1968 επιστολή του Π. Κανελλόπουλου προς Σ. Μαρκεζίνη, ο επιστολογράφος εκθέτει ό,τι του ανακοίνωσε ο θείος του Δημ. Γούναρης: …«…Καλά έκαμεν ο Βενιζέλος και εδέχθη την εντολήν εις την Μικράν Ασίαν το ίδιο θα έπραττα και εγώ. Δεν ήτο νοητή η άρνησις. Εκπληρούται μέγα όνειρο του Ελληνισμού. Εάν κερδίσωμεν τας εκλογάς θα συνεχίσωμεν τας στρατιωτικάς επιχειρήσεις. Και ο Θεός βοηθός…»… (Σπ. Μαρκεζίνη, Πολιτική Ιστορία Νεωτέρας Ελλάδος, σελ. 48).
● Η ανεδαφικά αισιόδοξη τότε «Καθημερινή» μετά τις επιτυχίες του θέρους 1921 έγραφε …«…Η οδός προς την Άγκυραν είναι σήμερον ανοικτή και είναι βραχεία…»…
● Ο ίδιος ο Δ. Γούναρης, αγορεύον στην Βουλή την 15.2.1921 τόνιζε …«… Είμαι εν γνώσει της καταστάσεως εν Μικρά Ασία υπέρ πάντα άλλον και δύναμαι να διαβεβαιώσω με τον θετικότερο τρόπον ότι η εκεί αντίδραση (των Τούρκων !!!). Πρέπει να χαρακτηρισθεί ως συντριβείσα…»…
● Ο Ιωάννης Μεταξάς, με την αναγγελία της απόβασης στην Μικρά Ασία έγραψε στο ημερολόγιό του την 18.5.1919 …«…Οι Έλληνες κατέλαβαν στην Σμύρνην! Ετελείωσε! Ημείς ηττήθημεν οριστικώς πολιτικώς…»…
●● Τέλος, παρά πάσα πρόβλεψη, ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές της 1.11.1920. Τότε, ο Ανακτορικός Ι. Θεοτόκης, συνάντησε τον ακόμη εξόριστο στην Ελβετία Κωνσταντίνο. Και του απηύθυνε έκκληση …«…να μην επιστρέψει στην Ελλάδα μέχρις ότου αποκαταστήσει τις σχέσεις του με την νικήτρια Αντάντ…»…
●●● Ο Κωνσταντίνος, όμως, πείσμων και αντιβενιζελικός επέστρεψε.
●●● Χωρίς τον Βενιζέλο απεδείχθη αδύνατη η διατήρηση της Μικράς Ασίας.
Γ.Κ. Στεφανάκης