Η παγκόσμια οικονομία, για ποικίλους λόγους, βρίσκεται σε φάση αστάθειας και όσο ορισμένοι κρίνουν ότι ο πληθωρισμός και η εφοδιαστική κρίση είναι παροδικά φαινόμενα, τόσο το ενδεχόμενο ισχυρής διεθνούς κρίσης γίνεται ορατό.
Όλες οι επίσημες ενδείξεις οδηγούν στην πρόβλεψη ότι μαζί με την πανδημία, η οποία θα είναι παρούσα και το 2022, το διεθνές κοινωνικό πεδίο θα γνωρίσει εκρήξεις. Και οι τελευταίες θα είναι ιδιαίτερα καλή τροφή για λαϊκισμούς, αυταρχισμούς και μεταναστευτικούς πολέμους. Με αυτούς τους τελευταίους να είναι ήδη αισθητοί στην Ευρώπη. Κατά κύριο δε λόγο με τις γνωστές προς την κατεύθυνση αυτή τουρκικές ενέργειες.
Για να επανέλθουμε όμως στην οικονομία, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι στις εξελίξεις καθοριστικός θα είναι ο ρόλος και η πολιτική της αμερικανικής ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας (FED). Σε συνδυασμό βέβαια με τη γενική πορεία της αμερικανικής οικονομίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα πριν λίγες ημέρες, οι τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ αυξήθηκαν 0,9% μόνο τον Οκτώβριο, πολύ πάνω από τη διάμεση πρόβλεψη του 0,6%. Αυτό οδήγησε τον ετήσιο πληθωρισμό στο 6,2%, πάλι πάνω από το 5,9% που ανέμεναν οι αναλυτές και στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 31 ετών.
Ένας τέτοιος ασυνήθιστα υψηλός πληθωρισμός είναι πιθανό να συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, δεδομένων των αυξήσεων στις τιμές που έχουν ήδη δρομολογηθεί. Μόνο αυτή την εβδομάδα, οι δείκτες των τιμών παραγωγού στην Κίνα και τις ΗΠΑ κατέγραψαν άνοδο 13,5% και 8,6% αντίστοιχα.
Οι αυξήσεις των μισθών κινούνται επίσης υψηλότερα και αν κρίνουμε από τις τελευταίες ανακοινώσεις αποτελεσμάτων τριμήνου, πολλές εταιρείες αναμένουν ότι οι υποκείμενοι παράγοντες - από τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, την ανεπάρκεια φορτηγών και τα φραγμένα λιμάνια μέχρι τα υψηλότερα ναύλα και τις ελλείψεις στο εργατικό δυναμικό - θα συνεχιστούν και τον επόμενο χρόνο.
Κατά τον γνωστό αναλυτή κ.Ελ Αριάν, η πορεία των μεγεθών που προαναφέρουμε θα πρέπει να κινητοποιήσει άμεσες δράσεις της Fed.
«...Παρά το τρίπτυχο του επίμονα υψηλότερου του αναμενόμενου πληθωρισμού, των περαιτέρω αυξήσεων στις τιμές και της αλλαγής συμπεριφοράς, η Fed αποδεικνύεται εξαιρετικά αργή στην αλλαγή αφηγήματος για τον πληθωρισμό. Κατά συνέπεια, η νομισματική πολιτική συνεχίζει να υπολείπεται των εξελίξεων στην πραγματική οικονομία...», τονίζει ο γνωστός αναλυτής.
Προσθέτει δε ότι η έλλειψη αξιόπιστης στάσης από την κεντρική τράπεζα για τον πληθωρισμό αφήνει επίσης τις αγορές σε μια κατάσταση σύγχυσης.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η διστακτικότητα της Fed αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την οικονομική και κοινωνική ευημερία. Η μείωση της έκτακτης νομισματικής τόνωσης δεν θα βοηθήσει να αντιμετωπιστούν οι διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού, οι δύο κύριες αιτίες ανόδου του πληθωρισμού κόστους.
Ωστόσο, η συνεχιζόμενη υποτίμηση της απειλής του πληθωρισμού από τη Fed δημιουργεί τον κίνδυνο να γίνουν τα πράγματα χειρότερα με την αναπροσαρμογή των πληθωριστικών προσδοκιών λόγω της εξαιρετικά υποστηρικτικής νομισματικής πολιτικής, των χαλαρών χρηματοοικονομικών συνθηκών και της έλλειψης κατάλληλης μελλοντικής καθοδήγησης.
«...Ακόμα χειρότερα, η κατάσταση αυτή, θα ενισχύσει επίσης την άποψη ότι η Fed είναι δέσμια των χρηματοπιστωτικών αγορών, ιδίως δεδομένης της σχετικά χαλαρής ρυθμιστικής της στάσης και ότι αδιαφορεί για τη συνεχή επιδείνωση της ανισότητας....», προσθέτει ο κ.Ελ Αριάν δίνοντας και μια αποκαλυπτική εικόνα της όλης κατάστασης.
Μια κατάσταση επιβαρυμένη με την προσθήκη του ενεργειακού κόστους και άτυπους ανταγωνιστικούς κανόνες.
Την ίδια ώρα, η Oxford Economics επισημαίνει πως το ισχυρότερο πλήγμα θα το δεχθούν τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, τα οποία δεν είχαν τη δυνατότητα αποταμιεύσεων στη διάρκεια της πανδημίας.
Αντιθέτως, επισημαίνει ο βρετανικός οίκος, η άνοδος του πληθωρισμού θα επηρεάσει την τελική κατανάλωση μόνον κατά 0,3% τόσο φέτος όσο και τον επόμενο χρόνο. Τα υψηλότερα εισοδήματα θα λειτουργήσουν ως «μαξιλάρι», καθώς εμφανίζουν πλεονάζουσες αποταμιεύσεις μετά την πανδημία και είναι σε θέση να δώσουν ώθηση, μέσω της κατανάλωσης, στην ανάπτυξη.
Με άλλα λόγια πληθωρισμός και χαμηλή παραγωγικότητα είναι δύο καίρια προβλήματα,στα οποία δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις.
