Περισσότεροι από 20.000 υπερχρεωμένοι δανειολήπτες και ελεύθεροι επαγγελματίες με χρέη προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία κατάφεραν να σώσουν την πρώτη κατοικία είτε να ενταχθούν σε ειδικό καθεστώς προστασίας ή να λάβουν δεύτερη ευκαιρία για νέο ξεκίνημα χωρίς «Τειρεσία», δικαστήρια και αναγκαστικά μέτρα.
Σε αυτούς περιλαμβάνονται όσοι είχαν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη, των οποίων οι υποθέσεις εκκρεμούσαν επί χρόνια.
Ολες αυτές οι περιπτώσεις βρήκαν λύση μέσω των τριών βασικών εργαλείων του νέου πτωχευτικού κώδικα:
Εξωδικαστικός μηχανισμός: 7.257 οφειλέτες με χρέη προς τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και Δημόσιο που κινδύνευαν να χάσουν το σπίτι τους πέτυχαν να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους, οι οποίες που ανέρχονταν σε 2,65 δισ. ευρώ.
Οι ρυθμίσεις αυτές προέβλεπαν κούρεμα άνω του 30% και επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής από 14 έως 26 χρόνια.
Η μέση οφειλή που ρυθμίστηκε μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού ήταν 364.970 ευρώ.
Το συνολικό ποσό που κουρεύτηκε από τις οφειλές αυτές έφτασε τα 783 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση της διάρκειας αποπληρωμής για χρέη προς το Δημόσιο είναι 17 χρόνια, στα στεγαστικά δάνεια 26 έτη, στα επιχειρηματικά 19 και στα καταναλωτικά 14 έτη. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι, γενικά, οκτώ στις 10 αιτήσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό κατάφεραν να ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Σε αντίστοιχα ποσοστά κινήθηκε το ποσοστό εγκρισιμότητας των προτεινόμενων λύσεων από τους οφειλέτες και τους πιστωτές.
Σημειώνεται ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα προσφέρει, βάσει αλγορίθμου, μια προτεινόμενη λύση, την οποία διαπραγματεύονται οφειλέτες και πιστωτές. Η λύση μπορεί τελικά να απορριφθεί είτε από τον οφειλέτη είτε από τον πιστωτή.
Με νέα τροπολογία, οι πιστωτές και οι εταιρείες διαχείρισης δανείων πρέπει να δημοσιεύουν τους λόγους απόρριψης, ώστε να υπάρξει έμμεσος τρόπος πίεσης για βιώσιμες λύσεις που θα γίνονται αποδεκτές από τους οφειλέτες.
Ευάλωτοι οφειλέτες. Μέχρι σήμερα έχουν λάβει βεβαίωση ευάλωτου δανειολήπτη 5.100 φυσικά πρόσωπα, μολονότι οι συνολικές αιτήσεις που αναμένονταν ήταν 45.000.
Αυτό συνέβη διότι οι περισσότεροι δεν δέχονταν την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου.
Αυτός είναι επίσης ένας λόγος που «κολλάει» και ο εξωδικαστικός στις αιτήσεις που υποβάλλονται και δεν περνούν στο τελικό στάδιο.
Μία από τις προβλέψεις του νόμου για τους ευάλωτους είναι η αναστολή των πλειστηριασμών και η ένταξή τους στο λεγόμενο «ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας της πρώτης κατοικίας» μέχρι τη δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων.
Τότε ο Φορέας αυτός θα αποκτά υποχρεωτικά το ακίνητο ευάλωτου δανειολήπτη και θα το νοικιάζει για 12 έτη.
Ο ευάλωτος, από την ένταξη στο ενδιάμεσο πρόγραμμα και όσο θα ανήκει το ακίνητο στον Φορέα, δικαιούται στεγαστικό επίδομα από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα.
Ο ευάλωτος οφειλέτης μπορεί να επαναγοράσει το ακίνητό του όποτε θέλει εντός της 12ετίας ή μπορεί να επιστρέψει στον ίδιο στο τέλος της περιόδου.
Σε όλη αυτή τη διάρκεια το ακίνητο δεν απειλείται με πλειστηριασμό, εκτός εάν ο οφειλέτης δεν πληρώσει πάνω από τρία ενοίκια.
Επιπλέον, οι ευάλωτοι που έχουν λάβει βεβαίωση είναι δικαιούχοι και για άλλα μέτρα στήριξης, όπως εκείνο της επιδότησης του 50% της αύξησης του επιτοκίου (κυμαινόμενο) των στεγαστικών δανείων σε σχέση με τα επίπεδα του περσινού Ιουλίου. Οι αιτήσεις για το πρόγραμμα έληξαν στις 31 Ιουλίου.
Πτώχευση. Μέχρι χθες, 5.293 φυσικά πρόσωπα και ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρήσεις είχαν κάνει αίτηση για πτώχευση. Από αυτούς, οι 2.186 έχουν πάρει αριθμό για το δικαστήριο.
Ο νέος πτωχευτικός προβλέπει ότι όσοι δεν μπορούν να βρουν λύση είτε μέσω εξωδικαστικού είτε ως ευάλωτοι μπορούν να πτωχεύσουν ακόμα κι αν είναι φυσικά πρόσωπα. Με την πτώχευση λαμβάνεται ένα απαλλακτικό, σταματούν οι απαιτήσεις και οι διώξεις και ο πρώην υπερχρεωμένος μπορεί να κάνει νέο ξεκίνημα. Εάν έχει περιουσιακά στοιχεία, τότε αυτά ρευστοποιούνται μέχρι το ποσό της οφειλής.
Εάν δεν επαρκούν για την οφειλή, ρευστοποιείται ό,τι υπάρχει και η υπόλοιπη οφειλή διαγράφεται. Εάν δεν υπάρχει κανένα περιουσιακό στοιχείο, τότε παραμένει για ένα-δύο χρόνια σε ένα μητρώο και ο υπερχρεωμένος παίρνει το απαλλακτικό.
Σε όλη αυτή τη διάρκεια και μετά το απαλλακτικό σταματούν οι απαιτήσεις από πιστωτές και κάθε μέτρο. Γι’ αυτό, το κομμάτι αυτό του πτωχευτικού ονομάζεται και «Δεύτερη ευκαιρία».
Τέλος στην ουρά με ένταξη στον εξωδικαστικό
Μέχρι την έναρξη του νέου πτωχευτικού και του εξωδικαστικού, εκκρεμούσαν για χρόνια περίπου 47.000 υποθέσεις.
Με τον νέο πτωχευτικό και με σειρά παρεμβάσεων επιτάχυνσης των διαδικασιών στη δικαιοσύνη, ο αριθμός αυτός έχει πέσει στις 15.000 και σύντομα θα έχει μηδενιστεί. Από τις 47.000 υποθέσεις, οι 32.900 έχουν ήδη περάσει στις δικαστικές αίθουσες, όπου για το 42% απορρίφθηκε η προστασία. Κύρια αιτία ήταν ότι δεν πληρούσαν τους όρους για προστασία.
Ολοι αυτοί που απορρίφθηκαν (πάνω από 12.000) είχαν το δικαίωμα και έχουν ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Δηλαδή μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη που δεν μπορούσαν με τον νόμο Κατσέλη. Σχεδόν 20.000 κατάφεραν να ρυθμίσουν και να προστατεύσουν την κατοικία τους.