Οδεύουμε προς ύφεση ή θα τη… γλιτώσουμε; Αυτό είναι το νέο debate στη διεθνή οικονομική σκηνή, με τους αναλυτές να καταθέτουν την άποψή τους για τις επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού και των αυξημένων επιτοκίων στην πορεία του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Ανεξαρτήτως προσεγγίσεων, είναι πασιφανές ότι η διεθνής οικονομία δέχεται σημαντικές πιέσεις το τελευταίο διάστημα. Πασιφανές είναι, επίσης, ότι οι τρέχουσες συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές σε σχέση με την τελευταία μεγάλη κρίση που βίωσε ο πλανήτης το 2008.
Και για του λόγου το αληθές, ας ρίξουμε μια ματιά στα παρακάτω 10 στοιχεία:
Ο πληθωρισμός βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών σχεδόν σ’ όλο τον κόσμο. Όχι μόνο στις ΗΠΑ ή στην Ευρωζώνη. Αλλά και σε χώρες, οι οποίες ήταν διάσημες για την έλλειψη πληθωρισμού, όπως η Ιαπωνία και η Ελβετία.
2. Απασχόληση
Η τρέχουσα κρίση λαμβάνει χώρα ενόσω η αγορά απασχόλησης είναι αρκετά ισχυρή. Στις ΗΠΑ, η ανεργία βρίσκεται μόλις στο 3,6%, ενώ σε χαμηλά επίπεδα κινείται και στην Ευρωζώνη. Κάτι που φυσικά, δεν ίσχυε στη μεγάλη οικονομική κρίση του 2008.
3. Πιέσεις στην Ευρώπη
Πριν μια δεκαετία, το βασικό story της Ευρωζώνης ήταν το εξής: Η γερμανική οικονομία άνθιζε, ενώ η περιφέρεια βυθιζόταν. Τώρα, το βασικό story τοποθετεί τη Γερμανία στο κέντρο του προβλήματος, εξαιτίας των υψηλών ενεργειακών τιμών και το κόστος αντικατάστασης του ρωσικού αερίου.
4. Spread
Οι χώρες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια, όπως η Ιταλία, συνεχίζουν να διαθέτουν υψηλότερο κόστος δανεισμού σε σχέση με τη Γερμανία (υψηλότερα επιτόκια). Αλλά χάρη -εν μέρει- στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αυτή η διαφορά είναι αισθητά μικρότερη. Για παράδειγμα, το spread στα 10ετή ομόλογα Ιταλίας – Γερμανίας είναι αρκετά συρρικνωμένο σε σχέση με το 2012.
5. Κατανάλωση
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη βρίσκεται στα τάρταρα σήμερα. Όμως, ορισμένα επιμέρους στοιχεία είναι σαφώς καλύτερα σε σχέση με την προηγούμενη μεγάλη κρίση. Ενδεικτικά, ο δείκτης χρεοκοπίας των καταναλωτών είχε αρχίσει να αυξάνεται από το 2006, κάτι που τελικά οδήγησε στην χρηματοπιστωτική κρίση. Μάλιστα, διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα για αρκετά χρόνια. Σήμερα, όμως, δεν υπάρχουν ενδείξεις αντίστοιχης αύξησης.
6. Ακίνητα
Φυσικά, η μεγάλη διαφορά έγκειται στα ακίνητα. Οι τιμές στο real estate είχαν αρχίσει να παίρνουν την κατηφόρα από τις αρχές του 2006, αρκετά πριν την κατάρρευση της οικονομίας. Σήμερα, βλέπουμε κάποια σημάδια αδυναμίας, αλλά οι τιμές δεν έχουν αρχίσει να μειώνονται.
7. Χρήματα
Πριν 10 χρόνια, το βασικό πρόβλημα του πλανήτη ήταν η έλλειψη χρημάτων είτε από πλευράς κυβερνήσεων – κεντρικών τραπεζών είτε από πλευράς καταναλωτών. Σήμερα, η πίεση προέρχεται κυρίως από την έλλειψη πραγματικών υλικών. Και κυρίως της ενέργειας. Γι’ αυτό βλέπουμε οι χώρες να αναζητούν νέες πηγές αερίου ή εμπορευμάτων, και όχι νέες πηγές χρήματος.
8. Κεφάλαιο Vs Εργασία
Από την άνοιξη του 2007, η ανεργία στις ΗΠΑ είχε αρχίσει να αυξάνεται. Λίγους μήνες αργότερα, ο S&P 500 στη Wall Street κατέρρευσε. Σήμερα, οι ρόλοι είναι αντεστραμμένοι. Οι μετοχές βρίσκονται σε πτώση εδώ και περίπου οκτώ μήνες, ενώ η ανεργία «αρνείται» να κινηθεί υψηλότερα.
9. Βιομηχανική παραγωγή
Στις ΗΠΑ, η βιομηχανική παραγωγή ξεκίνησε την πτώση στις αρχές του 2008. Σήμερα παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
10. Μισθοί
Οι αυξήσεις μισθών στους χαμηλά αμειβόμενους εργαζόμενους ξεπερνούν αισθητά τις αντίστοιχες στους υψηλά αμειβόμενους εργαζόμενους. Μια εικόνα εντελώς διαφορετική σε σχέση με το περιβάλλον του 2008.
