Τα οφέλη, τις ευκαιρίες αλλά και τις μεγάλες προκλήσεις της Ψηφιακής Χρηματοοικονομικής Στρατηγικής, ανέλυσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας σήμερα στην Κωνσταντινούπολη στο 7ο Ετήσιο Συνέδριο Κεντρικών Τραπεζών Μεσογειακών Χωρών με θέμα: «Οικοδομώντας ανθεκτικότητα σε αβέβαιους καιρούς: Διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, ενθάρρυνση των επενδύσεων».
Αφού αναφέρθηκε στη δύσκολη συγκυρία που διαμορφώνουν «σ’ αυτούς τους αβέβαιους και δύσκολους καιρούς», ο αυξημένος πληθωρισμός σε συνδυασμό με αυξημένα επίπεδα χρέους, την αστάθεια στις αγορές και το υψηλό ενεργειακό κόστος λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά και τους εντεινόμενους κινδύνους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, υπογράμμισε ότι: «σε αυτό το απαιτητικό περιβάλλον, καλούμαστε να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη των χρηματοπιστωτικών αγορών και να στηρίξουμε τις οικονομίες μας με τρόπο που να προωθεί την οικονομική ενοποίηση και την ισχυρή συνεργασία».
Μιλώντας συγκεκριμένα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς «όλες σχεδόν οι πτυχές της καθημερινότητάς μας γίνονται όλο και πιο ψηφιακές» απαρίθμησε ορισμένα από τα σημαντικότερα οφέλη και ευκαιρίες που μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο στη διασυνοριακή χρηματοπιστωτική και οικονομική ενοποίηση, δημιουργώντας δεσμούς μεταξύ οικονομιών τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο:
• Οικονομικές διαδικασίες όπως οι αλυσίδες εφοδιασμού γίνονται πολύ περισσότερο αποδοτικές.
• Η ψηφιακή χρηματοδότηση μπορεί να ενισχύσει τον ανταγωνισμό και την προσφορά καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
• Τα οικοσυστήματα χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (FinTech) μπορούν να λειτουργήσουν ως εκκολαπτήρια για συνεργασία μεταξύ υφιστάμενων και νεοσύστατων επιχειρήσεων, προς όφελος όλων των συμμετεχόντων στις χρηματοπιστωτικές αγορές και πέραν των συνόρων και διευκολύνοντας τις ροές κεφαλαίων.
• Η απομακρυσμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες από οπουδήποτε έχει φθάσει σε πρωτοφανές επίπεδο, καθώς άτομα και επιχειρήσεις μπορούν μέσω εφαρμογών να έχουν πρόσβαση σε λογαριασμούς τηρούμενους σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που ενδέχεται να βρίσκονται σε διαφορετική χώρα.
• Η χαμηλότερη ανάγκη για φυσικές υποδομές μειώνει το λειτουργικό κόστος για τις χρηματοπιστωτικές οντότητες, γεγονός που μπορεί να ωθήσει χρηματοδότηση σε νέες πηγές εσόδων διασυνοριακά, καθώς και στην προσέλκυση ταλέντων για εργασία εξ αποστάσεως. Η εξ αποστάσεως εργασία έχει γίνει κανόνας για ορισμένους τύπους χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, καθιερώνοντας μια κουλτούρα «ψηφιακών νομάδων».
• Οι αναδυόμενες οικονομίες μπορούν επίσης να επωφεληθούν από την ψηφιακή χρηματοδότηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το μόνο που χρειάζεται για να αποκτήσει κανείς πρόσβαση στις πληρωμές είναι ένας λογαριασμός σε πάροχο κινητής τηλεφωνίας, ο οποίος εξυπηρετεί ακόμη και πολίτες εκτός συνόρων που δεν διαθέτουν τραπεζικό λογαριασμό.
• Τα σταθερά κρυπτονομίσματα (stablecoins), των οποίων η τιμή είναι συνδεδεμένη με ένα περιουσιακό στοιχείο αναφοράς (όπως το δολάριο ΗΠΑ), μπορούν να προσφέρουν πολλά οφέλη, όπως φθηνότερες, ασφαλείς, σε πραγματικό χρόνο και πιο ανταγωνιστικές πληρωμές σε σύγκριση με αυτό που προσφέρεται σήμερα.
Σε αυτό το περιβάλλον, όπου οι καινοτόμες τεχνολογίες συνδυάζονται με τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και διαμορφώνουν αυτό που ονομάζουμε «ψηφιακή χρηματοδότηση»- είπε ο κ. Στουρνάρας- οι ρυθμιστικές και οι εποπτικές αρχές έχουν την ευθύνη να διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργίας των αγορών στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, καθώς και να διαφυλάσσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Η καινοτομία μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Ωστόσο, αυτές οι αλλαγές ενδέχεται να δημιουργήσουν νέους κινδύνους ή να ενισχύσουν τους υπάρχοντες.
Ο κ. Στουρνάρας απαρίθμησε 4 μεγάλες προκλήσεις οι οποίες εστιάζονται:
*Στην κατανόηση των βασικών αρχών της ψηφιακής χρηματοδότησης. «Προκειμένου να διαμορφώσουμε την πολιτική μας και να εκπληρώσουμε τις εποπτικές και ρυθμιστικές μας αρμοδιότητες, πρέπει να κατανοήσουμε πλήρως και σε βάθος την ψηφιακή χρηματοδότηση και πώς αυτή επηρεάζει τα επιχειρηματικά μοντέλα και τα προφίλ κινδύνου. Αυτό απαιτεί γνώση, εμπειρία και ταλέντο».
*Στην κάλυψη των ρυθμιστικών κενών. «Τα κρυπτοστοιχεία και η αποκεντρωμένη χρηματοδότηση, η τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και οι κυβερνοαπειλές, έχουν αναδείξει τους περιορισμούς του υπάρχοντος ρυθμιστικού πλαισίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις η νομοθεσία είναι κατακερματισμένη. Σε άλλες περιπτώσεις πρόκειται κυριολεκτικά για ρυθμιστικά κενά».
*Στην άμβλυνση των εμποδίων στην ανάπτυξη των χρηματοπιστωτικών αγορών. «Μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση υποστηρίζοντας την ομαλή ενσωμάτωση της ψηφιακής χρηματοδότησης στην οικονομία με βιώσιμους τρόπους».
*Την υπέρβαση των δικών μας περιορισμών όσον αφορά την απόδοση και την προσαρμοστικότητα, για να μπορούμε να συμβαδίζουμε με όλες τις τεχνολογικές εξελίξεις στην αγορά. «Για να το κατορθώσουμε, πρέπει να αυξήσουμε το τεχνολογικό μας αποτύπωμα και να ενισχύσουμε τις υποδομές μας. Τα ψηφιακά νομίσματα κεντρικής τράπεζας (CBDC) δυνητικά θα επιτρέψουν την πραγματοποίηση ασφαλών πληρωμών χονδρικής και λιανικής, επηρεάζοντας έτσι τους πολίτες εντός και εκτός συνόρων».