Σημαντικές αλλαγές έρχονται από την αρχή του έτους, στο τρόπου υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών, κάτι που είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε σημαντικά οφέλη για τους συνταξιούχους. Ο νέος δείκτης αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών θα συνδέεται άμεσα με την ετήσια μεταβολή των μισθών, αντί του πληθωρισμού που ίσχυε μέχρι τώρα.
Αναμένεται ότι αυτό το νέο σύστημα θα αποφέρει αυξήσεις στις συντάξεις που θα υπερβαίνουν το ρυθμό του πληθωρισμού, προσφέροντας μεγαλύτερες ανταποδοτικές συντάξεις. Αναλυτές και ειδικοί εκτιμούν ότι οι διαφορές θα είναι μικρές αρχικά, αλλά με την πάροδο των χρόνων, οι συντάξεις θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 5%-10%.
Παράλληλα το σημαντικότερο όλων είναι ότι οι αυξήσεις που θα δίνονται θα αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό την πραγματική αύξηση του κόστους ζωής, ειδικά σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού.
Με το ισχύον σύστημα, οι ασφαλισμένοι ευνοούνται όταν ο πληθωρισμός είναι υψηλός, κάτι που συνέβη μόνο το 2022 με ποσοστό 9,9%. Ωστόσο, από το 2025 και μετά, όσοι συνταξιοδοτηθούν θα δουν τις αποδοχές τους να αυξάνονται με βάση τις μεταβολές των μισθών, οι οποίες προβλέπεται να αυξάνονται κατά περίπου 5% ετησίως. Συνεπώς, οι νέοι συνταξιούχοι θα λαμβάνουν μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη σε σύγκριση με το σημερινό σύστημα.
Ο νέος δείκτης υπολογισμού συντάξεων θα αντικαταστήσει τον δείκτη πληθωρισμού και θα ευνοήσει το ύψος των συντάξεων, καθώς η οικονομική ανάπτυξη παρουσιάζει θετικές προοπτικές, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, η ανάπτυξη θα φτάσει το 2,4% το 2024 και το 2,6% το 2025, με τον πληθωρισμό να μειώνεται στο 2,3%.
Το 2023, ο μέσος μισθός διαμορφώθηκε στα 1.251 ευρώ, με εκτιμώμενη αύξηση κατά 4,9%, φτάνοντας τα 1.439 ευρώ σύμφωνα με το ΙΟΒΕ. Για το 2024, οι ειδικοί προβλέπουν αύξηση των μέσων μισθών από 3,25% έως 4,5%, με αποτέλεσμα να φτάσουν τα 1.295-1.307 ευρώ μεικτά.
Νέες ρυθμίσεις για τον υπολογισμό των συντάξεων
Οι συντάξιμες αποδοχές για τους ασφαλισμένους που θα αποχωρήσουν από το 2025 και μετά θα αυξάνονται με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με την περίοδο:
- Για τα έτη 2002-2024, οι αποδοχές θα αυξάνονται με βάση τον πληθωρισμό.
- Για το διάστημα από το 2025 και έπειτα, οι αυξήσεις θα βασίζονται στο ποσοστό μεταβολής του Δείκτη Τιμών Μισθών, ο οποίος είναι νέος και βρίσκεται υπό εξέταση από ειδική ομάδα εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Το νέο σύστημα αναμένεται να προσφέρει υψηλότερες συντάξεις, καθώς η αύξηση των μισθών γενικά υπερβαίνει τον πληθωρισμό, κάτι που θα οδηγήσει σε πιο δίκαιη αναπροσαρμογή των συντάξεων. Το πόρισμα της ειδικής ομάδας αναμένεται μέχρι το τέλος του έτους.
Περίοδοι αναπροσαρμογής
Όσοι συνταξιοδοτηθούν από το 2025 και μετά, θα έχουν δύο τρόπους υπολογισμού:
- Το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης από το 2002 έως το 2024 θα αυξάνεται με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (πληθωρισμός).
- Από το 2025 και μετά, το ανταποδοτικό μέρος θα προσαρμόζεται με τον Δείκτη Μισθών.
Η αλλαγή αυτή ενδέχεται να επιφέρει αυξήσεις που θα ήταν μεγαλύτερες από αυτές που θα προέκυπταν αν συνέχιζε να εφαρμόζεται ο δείκτης πληθωρισμού. Για παράδειγμα, αν λάβουμε υπόψη τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού τα τελευταία τρία χρόνια, ο ρυθμός αύξησης των μισθών ήταν 23%, ενώ ο πληθωρισμός ήταν 16,1%. Το 2022, ο μισθός αυξήθηκε κατά 7,2% έναντι πληθωρισμού 9,6%, το 2023 αυξήθηκε κατά 9,4% με πληθωρισμό 3,5%, και το 2024 αυξήθηκε κατά 6,4% με προβλεπόμενο πληθωρισμό 3%.
Με αυτές τις αλλαγές, οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων θα υπολογίζονται πλέον με γνώμονα την πραγματική ανάπτυξη των μισθών, δημιουργώντας έτσι πιο δίκαιες συνθήκες για τους μελλοντικούς συνταξιούχους.