Στη σημασία της ενσωμάτωσης του νέου κεφαλαίου, του REPowerEU, κατά την επικαιροποίηση των εθνικών σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRPs), αναφέρεται με ανακοίνωσή του ο υπουργός Οικονομικών.
Όπως σημειώνει ο Χρήστος Σταϊκούρας, η επιτάχυνση του μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή ένδεια και η κλιματική κρίση και να σταματήσει η εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα ορυκτά καύσιμα, ιδίως ρωσικής προέλευσης, έχει καταστεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναλυτικά η δήλωση του Έλληνα υπουργού Οικονομικών αναφέρει:
«Οι υπουργοί Οικονομικών αποφάσισαν χθες, 4 Οκτωβρίου 2022, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ecofin που διεξήχθη στο Λουξεμβούργο, με συντριπτική πλειοψηφία, την υιοθέτηση της πρότασης αναθεώρησης του Κανονισμού για τη Διευκόλυνση Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης ενός νέου κεφαλαίου, του REPowerEU, κατά την επικαιροποίηση των εθνικών σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRPs).
Σημειώνεται ότι η εν λόγω πρωτοβουλία ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 18 Μαΐου 2022, με σκοπό την επιτάχυνση του μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή ένδεια και η κλιματική κρίση και να σταματήσει η εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα ορυκτά καύσιμα, ιδίως ρωσικής προέλευσης.
Τα μέτρα του σχεδίου REPowerEU εκτιμάται ότι δύνανται να ανταποκριθούν σε αυτή τη φιλοδοξία, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού και της ταχύτερης εξάπλωσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομική ανάπτυξη, την ασφάλεια και τη δράση για το Κλίμα. Μέτρα που έχουν ήδη ενταχθεί στα εγκεκριμένα εθνικά σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δύναται να συμπεριληφθούν στο νέο κεφάλαιο και να λάβουν πρόσθετη χρηματοδότηση, εφόσον αναβαθμίζονται, ευθυγραμμιζόμενα πλήρως με τους διακηρυγμένους στόχους του REPowerEU, συμπεριλαμβάνοντας τον συντονισμένο σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση διασυνοριακών και εθνικών υποδομών, καθώς και ενεργειακών έργων και μεταρρυθμίσεων.
Κομβικούς άξονες του νέου κεφαλαίου συνιστούν οι πηγές χρηματοδότησης όπου, στα αδιάθετα δάνεια του RRF (ύψους περίπου 225 δισ. ευρώ), προβλέπεται εθελοντική μεταφορά πόρων από Συνοχή και Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και νέοι πόροι αξίας 20 δισ. ευρώ, που θα αντληθούν από το Ταμείο Καινοτομίας κατά 75%, καθώς και μέσω εμπροσθοβαρών δημοπρασιών υπό το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS) κατά 25%.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τους ανωτέρω νέους πόρους αξίας 20 δισ. ευρώ, αυτοί θα κατανεμηθούν υπό μορφή δανείων μεταξύ των κρατών-μελών, βάσει κριτηρίων Συνοχής και δεικτών ενεργειακής εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα.
Κατόπιν πολύμηνων τεχνικών συζητήσεων σε επίπεδο Συμβουλίου και διμερών επαφών με την, προηγούμενη, Γαλλική και Τσεχική Προεδρία, η Χώρα μας, σε πνεύμα συναντίληψης με τους εταίρους μας, κατοχύρωσε κατανομή των αδιάθετων δανείων του RRF σύμφωνα με τη συμπεφωνημένη κλείδα κατανομής βάσει Συνοχής, ενώ αποσπά σημαντικό μερίδιο, ύψους 3,85% επί των νέων πόρων.
Τα ανωτέρω ενισχυμένα κεφάλαια επιτρέπουν την ενδυνάμωση των στρατηγικών ενεργειακών υποδομών που ενισχύουν περαιτέρω το εθνικό πλεονέκτημα της διαφοροποίησης πηγών ενεργειακής προέλευσης και οδών διέλευσης ενεργειακών πόρων, καθώς και των διασυνοριακών συνδέσεων, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και τον διαπεριφερειακό ρόλο της χώρας μας στον ενεργειακό χάρτη».