Σαράντα ένα κράτη, μεταξύ των οποίων η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία, περιλαμβάνει ο νέος «κατάλογος» της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με τις χώρες που χαρακτηρίζονται ως κράτη με φορολογικό καθεστώς. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πως οποιαδήποτε συναλλαγή με αυτά τα κράτη θα μπαίνει στο «μικροσκόπιο» του φοροελεγκτικού μηχανισμού, στο πλαίσιο των γενικότερων ελέγχων για τον περιορισμό φοροδιαφυγής.
Ειδικότερα, όπως υπογραμμίζεται και στην υπ’ αριθμ. Α.1027/2023 απόφαση για το φορολογικό έτος 2021, ως κράτη που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς χαρακτηρίζονται εκείνα στα οποία το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα υπόκειται σε φόρο επί των κερδών, ή των εισοδημάτων, ή του κεφαλαίου του οποίου ο συντελεστής είναι ίσος ή κατώτερος από το 60% του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που θα οφειλόταν σύμφωνα με τις διατάξεις της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
Ο προσδιορισμός των προνομιακών καθεστώτων είναι ιδιαίτερα σημαντικός για όλες τις επιχειρήσεις αφού οι δαπάνες που καταβάλλουν προς φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία σε χώρα με προνομιακό καθεστώς κατά κανόνα δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, εκτός εάν ο υπόχρεος αποδείξει ότι αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών με σκοπό τη φοροαποφυγή.
Σε κάθε περίπτωση, η απόδειξη ότι μια συναλλαγή με προνομιακά καθεστώτα δεν έχει σκοπό τη φοροαποφυγή βαραίνει αποκλειστικά και μόνο τον φορολογούμενο. Γι’ αυτό και οι φορολογούμενοι που συναλλάσσονται με προνομιακά φορολογικά καθεστώτα θα πρέπει να συγκεντρώνουν διάφορα στοιχεία προς επίδειξη στις φορολογικές αρχές σε ενδεχόμενο έλεγχο, όπως η ύπαρξη εμπορικής συμφωνίας, και με δεδομένο ότι η αλλοδαπή εταιρεία πραγματοποιεί ουσιαστική επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα στην οποία είναι εγκατεστημένη.
Η νέα λίστα των χώρων έχει ως εξής:
1 Άγιος Ευστάθιος
3 Ανατολικό Τιμόρ
4 Ανγκουίλα
6 Βανουάτου
7 Βερμούδες
10 Βουλγαρία
11 Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι
12 Γιβραλτάρ
13 Γκέρνσεϋ
14 Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
15 Ιρλανδία
16 Κατάρ
17 Κιργιστάν
18 Κόσσοβο
19 Κύπρος
20 Λιχτενστάιν
21 Μακάο
22 Μαλδίβες
23 Μαυροβούνιο
24 Μολδαβία
25 Μογγολία
26 Μονακό
27 Μπαρμπάντος
28 Μπαχάμες
29 Μπαχρέιν
30 Μπελίζ
31 Μποναίρ
32 ΝήσοιΚέϋμαν
33 Νήσοι Μάρσαλ
34 Νήσοι Τερκς και Κάικος
35 Νήσος του Μαν
36 Ουγγαρία
37 Παραγουάη
38 Σάμπα
39 Σαουδική Αραβία
40 Τζέρσεϋ
41 Τουρκμενιστάν